Thatësirat , përmbytjet dhe nivelet e ulëta rekord të akullit – nga maja e maleve të botës deri në thellësitë e oqeanit, kriza klimatike mori një dëm të rëndë pasi vazhdoi të intensifikohej në vitin 2022, tregon analiza e re nga Organizata Botërore Meteorologjike.
Raporti vjetor i Gjendjes së Klimës i WMO, i publikuar të premten përpara Ditës së Tokës, është në thelb një kontroll shëndetësor për botën. Ai analizon një sërë treguesish të klimës globale për të kuptuar se si planeti po reagon ndaj ndryshimeve klimatike dhe ndikimit që ai ka tek njerëzit dhe natyrën.
Gjetjet japin një pamje të zymtë. “2022 ishte një vit ekstremesh për planetin – dhe kjo vazhdon tendencën e vendosur në vitet e mëparshme”, tha për CNN Omar Baddour, kreu i Divizionit të Monitorimit dhe Politikave të Klimës në WMO.
Një mori rekordesh klimatike u thyen, shumë prej të cilave janë rritur, ose pritet të rriten përsëri këtë vit:
– Oqeanet arritën temperatura të larta rekord, me gati 60% që përjetuan të paktën një valë të nxehtë detare.
– Nivelet globale të deteve u ngjitën në nivelin më të lartë në rekord për shkak të shkrirjes së akullnajave dhe ngrohjes së oqeaneve, të cilat zgjerohen ndërsa nxehen.
– Akulli i detit të Antarktidës ra në 1.92 milion kilometra katrorë në shkurt 2022, në atë kohë niveli më i ulët në rekord (rekordi u thye përsëri këtë vit).
– Alpet evropiane panë një vit rekord për shkrirjen e akullnajave, me Zvicrën e prekur veçanërisht keq, duke humbur 6% të vëllimit të saj të akullnajave midis 2021 dhe 2022.
– Nivelet e ndotjes nga ngrohja e planetit, duke përfshirë metanin dhe dioksidin e karbonit, arritën nivele rekord në vitin 2021, viti i fundit për të cilin ka të dhëna globale.
Këta tregues të gjerë të klimës janë një pasqyrim i rëndësishëm i gjendjes së planetit, vuri në dukje raporti, por ngjarjet ekstreme të motit – të nxitura nga ndryshimet klimatike – janë ato ku efektet e menjëhershme ndjehen më shumë.
“Ndërsa emetimet e gazrave serrë vazhdojnë të rriten dhe klima vazhdon të ndryshojë, popullatat në mbarë botën vazhdojnë të ndikohen rëndë nga moti ekstrem dhe ngjarjet klimatike”, tha në një deklaratë Sekretari i Përgjithshëm i OBM-së, Petteri Taalas.
Vitin e kaluar, moti ekstrem i nxitur nga ndryshimet klimatike “preku dhjetëra miliona, nxiti pasigurinë ushqimore, nxiti migrimin masiv dhe kushtoi miliarda dollarë humbje dhe dëme”, tha ai.
Viti i kaluar nuk ka gjasa të jetë i jashtëzakonshëm, pasi temperaturat vazhdojnë trajektoren e tyre në rritje. Tetë vitet e fundit ishin më të nxehtat e regjistruara , pavarësisht tre viteve radhazi të fenomenit klimatik La Niña , i cili ka një efekt ftohës global.
Temperatura mesatare globale vitin e kaluar u ngjit në rreth 1.15 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale, sipas raportit, ndërsa bota vazhdon marshimin e saj drejt tejkalimit të 1.5 gradëve të ngrohjes për herë të parë.
Top Channel
