Në momentet e fundit të jetës, Mbreti Henri VIII i Anglisë shkroi një sërë “shkarravinash” në një libër lutjesh, të cilat zbulonin ankthin e tij për problemet shëndetësore me të cilat po përballej si dhe veprimet e tij në të kaluarën, tregon një studim i ri.
Henri, i cili sundoi nga viti 1509 deri në vdekje në 1547, i la shënimet në një kopje të “Psalmeve ose Lutjeve”, të përkthyer nga gruaja e tij e gjashtë dhe e fundit, Katherine Parr, në 1544. Micheline White, një profesoreshë e asociuar në Kolegjin e Shkencat Humane dhe Departamenti i Anglishtes në Universitetin Carleton në Kanada, i ranë në dorë rastësisht materialet ndërsa shikonte librin.
Në foto: Një manikul mund të shihet në skajin e djathtë.
White tha për CNN se ajo e gjeti margjinalitetin (pjesë të jetës që ekzistojnë në skajin e ndërgjegjes sonë dhe që ne jemi, çdo ditë, të prekur prej tyre) e shkruar nga Mbreti, “krejtësisht të papritur” dhe mundi të zbërthente kuptimin e tyre nga puna e saj e mëparshme për Henry VIII.
“Unë thjesht isha i habitur. Nuk e dija se kishte margjinali në libër”- tha White. Henri la dy lloje të dallueshme të shënimit. E para, e njohur si “manikulat”, janë vizatimet me gishtin tregues të një dore të theksuar, dhe e dyta janë “trefletë”, të cilat janë tre pika me një kërcitje.
White më pas krahasoi margjinalitë me shenjat e njohura të lëna nga Henri në libra të tjerë dhe arriti në përfundimin se shkarravinat e librit të lutjeve ishin bërë gjithashtu nga Mbreti, për shkak të madhësisë, formës dhe dizajnit të tyre, duke përfshirë faktin se manikulat kanë një manshetë të veçantë.
Në foto: Manikulat, të cilat kanë një formë të veçantë që përputhet me të tjerat që dihet se janë vizatuar nga Henry
Parr ia dha Henrit si dhuratë librin, i cili aktualisht ndodhet në Bibliotekën Wormsley në Stokenchurch, Angli. I shtypur në vitin 1544, ai “përmban lutje për pendim, për mençuri, për shkatërrimin e armiqve dhe për Mbretin dhe ushtrinë e tij“, sipas White.
“Është e qartë se kur ai po lexonte, kishte disa gjëra në mendjen e tij”- tha White, e cila gjeti gjithsej 14 shkarravina të vizatuara me dorë në margjinat e katër psalmeve.
Henri në mënyrë famëkeqe krijoi një përçarje në kishë për të qenë në gjendje të martohej me gruan e tij të dytë, Anne Boleyn. Një pasazh në librin e lutjeve thotë se ndëshkimi i Perëndisë e ka lënë Henrin e VIII “të dobët” dhe Mbreti ishte vetë në gjendje të keqe shëndetësore në atë kohë.
“Ai shihet i shqetësuar se Zoti po e ndëshkon me sëmundje fizike”– tha White.
Në foto: Shënimet, të cilat zbulojnë shqetësimet e Henrit në atë kohë, sipas White
Henri ishte gjithashtu në luftë me Francën dhe libri – kopje të tjera të të cilit iu shpërndanë oborrtarëve të zgjedhur – luajti një rol të rëndësishëm në mbledhjen e mbështetjes për konfliktin midis atyre që morën një kopje të tij, sipas White.
Kopja e vetë Henrit, duke përfshirë margjinalët, u lexua nga oborrtarët e zgjedhur, duke i dhënë asaj një funksion politik si dhe duke pasqyruar mendimet e tij personale, tha White.
“Mendoj se ai po përpiqet të tregojë se është shembullor“- tha ajo, duke iu referuar margjinaliteteve pranë pasazheve në të cilat rrëfyesi (Henri i VIII në këtë rast) i kërkon Zotit që ta kthejë në rrugën e duhur.
“Ai është padyshim shumë i shqetësuar. Në fund të mbretërimit të tij ai padyshim kishte shumë për t’u shqetësuar“- tha White. Studimi u botua në revistën Renaissance Quarterly./ Burimi CNN – Përgatiti për Top Channel, Borisa Lala
Top Channel
