India do të nisë misionin e saj të parë vëzhgues drejt Diellit, vetëm disa ditë pasi bëri histori duke u bërë vendi i parë që u ul pranë polit jugor të Hënës.
Aditya-L1 do të shpërthejë nga baza e nisjes në Sriharikota të shtunën në orën 11:50 me kohën e Indisë (06:20 GMT). Ajo do të jetë e vendosur në një distancë prej 1.5 milion km (932,000 milje) nga Toka, 1% e distancës Tokë-Diell. Agjencia hapësinore e Indisë thotë se do të duhen katër muaj për të kaluar këtë distancë.
Misioni i parë i Indisë me bazë në hapësirë, për të studiuar objektin më të madh të sistemit diellor mban emrin Surya, perëndia hindu e Diellit, i njohur gjithashtu si Aditya.
L1 qëndron për pikën Lagrange 1, vendi i saktë midis Diellit dhe Tokës ku do të vendoset anija kozmike indiane. Sipas Agjencisë Evropiane të Hapësirës, një pikë e Lagranzhit është një pikë ku forcat gravitacionale të dy objekteve të mëdha, të tilla si Dielli dhe Toka, anulojnë njëri-tjetrin, duke lejuar një anije kozmike të “rri pezull”.
Sapo Aditya-L1 të arrijë këtë “pikë parkimi”, do të jetë në gjendje të rrotullohet rreth Diellit me të njëjtin ritëm si Toka. Kjo do të thotë gjithashtu se sateliti do të kërkojë shumë pak karburant për të funksionuar. Agjencia Indiane e Kërkimeve Hapësinore (Isro) thotë se sapo anija kozmike të ngrihet, ajo do të udhëtojë disa herë rreth Tokës përpara se të niset drejt L1.
Nga ky pozicion i favorshëm, Aditya-L1 do të jetë në gjendje të shikojë Diellin vazhdimisht, edhe kur ai është i fshehur gjatë një eklipsi dhe të kryejë studime shkencore. Agjencia Indiane e Kërkimeve Hapësinore (Isro) nuk ka thënë se sa do të kushtojë misioni, por raportet në shtypin indian e thonë atë në 3.78 miliardë rupi (46 milion dollarë; 36 milion £).
Isro thotë se orbiteri mbart shtatë instrumente shkencore që do të vëzhgojnë dhe studiojnë kurorën diellore (shtresa më e jashtme); fotosfera (sipërfaqja e Diellit ose pjesa që shohim nga Toka) dhe kromosfera (një shtresë e hollë plazme që shtrihet midis fotosferës dhe koronës).
Studimet do t’i ndihmojnë shkencëtarët të kuptojnë aktivitetin diellor, si era diellore dhe ndezjet diellore, dhe efektin e tyre në Tokë dhe motin afër hapësirës në kohë reale. Ish-shkencëtari i Isro, Mylswamy Annadurai thotë se Dielli ndikon vazhdimisht në motin e Tokës përmes rrezatimit, nxehtësisë dhe rrjedhës së grimcave dhe fushave magnetike. Në të njëjtën kohë, thotë ai, ndikon edhe në motin hapësinor.
“Moti në hapësirë luan një rol në mënyrën se si funksionojnë satelitët në mënyrë efektive. Erërat diellore ose stuhitë mund të ndikojnë në elektronikën në satelitë, madje edhe të rrëzojnë rrjetet e energjisë. Por ka boshllëqe në njohuritë tona për motin hapësinor,” tha zoti Annadurai për BBC.
India ka më shumë se 50 satelitë në hapësirë dhe ata ofrojnë shumë shërbime thelbësore për vendin, duke përfshirë lidhjet e komunikimit, të dhënat për motin dhe ndihmojnë në parashikimin e infektimeve nga dëmtuesit, thatësirat dhe fatkeqësitë e afërta. Sipas Zyrës së OKB-së për Çështjet e Hapësirës së Jashtme (UNOOSA), rreth 10,290 satelitë mbeten në orbitën e Tokës, me afro 7,800 prej tyre aktualisht në funksion.
Aditya, thotë Annadurai, “do të na ndihmojë të kuptojmë më mirë dhe madje të na japë një paralajmërim për yllin nga i cili varet jeta jonë. Njohja e aktiviteteve të Diellit si era diellore ose një shpërthim diellor disa ditë përpara do të na ndihmojë të largojmë satelitët tanë nga rruga e dëmshme. Kjo do të ndihmojë në rritjen e jetëgjatësisë së satelitëve tanë në hapësirë. Misioni mbi të gjitha do të ndihmojë në përmirësimin e të kuptuarit tonë shkencor për Diellin – yllin 4.5 miliardë vjeçar që mban të bashkuar sistemin tonë diellor”.
Misioni diellor i Indisë vjen vetëm disa ditë pasi vendi zbarkoi me sukses sondën e parë në botë pranë polit jugor hënor. Me këtë, India u bë gjithashtu vendi i katërt në botë që arriti një ulje të butë në Hënë, pas SHBA-së, ish-Bashkimit Sovjetik dhe Kinës.
Nëse Aditya-L1 është i suksesshëm, India do t’i bashkohet grupit të zgjedhur të vendeve që tashmë po studiojnë Diellin. Japonia ishte e para që nisi një mision në Diell në 1981, për të studiuar flakët diellore dhe agjencia hapësinore amerikane Nasa dhe Agjencia Evropiane e Hapësirës (ESA) kanë vëzhguar Diellin që nga vitet 1990.
Në shkurt 2020, NASA dhe ESA lëshuan së bashku një Orbiter Diellor që po studion Diellin nga afër dhe po mbledh të dhëna që, thonë shkencëtarët, do të ndihmojnë për të kuptuar se çfarë e drejton sjelljen e tij dinamike. Dhe në vitin 2021, anija më e re e NASA-s Parker Solar Solar, bëri histori duke u bërë e para që fluturoi përmes koronës, atmosferës së jashtme të Diellit.
Top Channel
