Dekada progresi për të përmirësuar shëndetin dhe mirëqenien, veçanërisht në shoqëritë më të cenueshme, kërcënohet nga ndryshimet klimatike.
Ekspertiza dhe burimet shkencore mund të ndihmojnë në rivendosjen e ekuilibrit, por ato janë të pamjaftueshme ose të pashfrytëzuara, sipas një raporti të ri të koordinuar nga Organizata Botërore Meteorologjike (WMO) .
Raporti vjetor i WMO mbi gjendjen e shërbimeve klimatike fokusohet këtë vit mbi shëndetin. Ai thekson nevojën për informacion dhe shërbime të përshtatura për klimën për të mbështetur sektorin shëndetësor përballë motit më ekstrem dhe cilësisë së dobët të ajrit, ndryshimit të modeleve të sëmundjeve infektive dhe pasigurisë së ushqimit dhe ujit.
“Pothuajse i gjithë planeti përjetoi valë të nxehti këtë vit. Shfaqja e El Niño në vitin 2023 do të rrisë ndjeshëm probabilitetin që ai të thyejë më tej rekordin e temperaturës, duke shkaktuar nxehtësi ekstreme në shumë pjesë të botës dhe në oqeane dhe duke e bërë sfidën edhe më të madhe”, thekson Sekretari i Përgjithshëm i WMO, Profesor Petteri Taalas.
Vendet me mbulim të kufizuar të paralajmërimit të hershëm kanë vdekshmëri nga fatkeqësitë tetë herë më të larta se vendet me mbulim të konsiderueshëm ose të plotë, sipas të dhënave të përmendura në raport.
60,000 vdekje të reja nga nxehtësia në 35 vende evropiane në verën e 2022
Një seksion i veçantë i kushtohet nxehtësisë ekstreme, e cila shkakton vdekshmërinë më të madhe nga të gjitha ngjarjet ekstreme të motit. Megjithatë, efektet janë të nënvlerësuara, pasi vdekshmëria e lidhur me nxehtësinë mund të jetë 30 herë më e lartë në krahasim me atë që regjistrohet sot.
Midis 2000 dhe 2019, vdekjet e vlerësuara nga nxehtësia ishin afërsisht 489,000 në vit, me një ngarkesë veçanërisht të lartë në Azi (45%) dhe Evropë (36%). Kushtet ekstreme të nxehtësisë gjatë verës së vitit 2022 vlerësohet të kenë shkaktuar mbi 60,000 vdekje në 35 vende evropiane.
Valët e të nxehtit po përkeqësojnë gjithashtu ndotjen e ajrit, i cili tashmë është përgjegjës për rreth shtatë milionë vdekje të parakohshme çdo vit dhe është faktori i katërt më i madh i rrezikut për shëndetin.
Në të njëjtën kohë, ndryshimet klimatike përkeqësojnë rreziqet e pasigurisë ushqimore. Në periudhën 2012-2021, sipërfaqja e tokës e prekur nga thatësira ekstreme për të paktën një muaj në vit është rritur me 29%, krahasuar me periudhën 1951-1960. Efektet përkeqësuese të thatësirës dhe ditëve të nxehta u shoqëruan me 98 milionë njerëz të tjerë që raportuan pasiguri ushqimore të moderuar deri në të rëndë në vitin 2020 krahasuar me periudhën vjetore 1981-2010, në 103 vende të analizuara.
Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) arrin në përfundimin se rreziqet e ardhshme shëndetësore nga lëndimet, sëmundjet dhe vdekjet do të rriten për shkak të temperaturave ekstreme më intensive dhe të shpeshta, cikloneve, stuhive, përmbytjeve, thatësirave dhe zjarreve. Pritet që mbi 50% e vdekshmërisë së tepërt që rezulton nga ndryshimet klimatike deri në vitin 2050 të ndodhë në Afrikë.
Sipas raportit të WMO, ekziston një potencial i madh për të rritur përfitimet shëndetësore të shkencës klimatike dhe shërbimeve klimatike. Një gamë e gjerë partnerësh akademikë, privatë dhe qeveritarë po punojnë për të mbushur boshllëkun.
Top Channel
