Merimangat,
lartësitë, të flasësh para publikut. Të gjithë kemi fobitë tona. Por edhe nëse
do të preferonit të kalonit mbi një rrjet merimange midis lartësisë së dy
pallateve, përpara se të mbanit një fjalim përballë një publiku që pret shumë
nga ju, atëherë të folurit publik nuk ka arsye që të jetë një gjë kaq e
tmerrshme.
Siç
do ta çmontojmë në këtë artikull, aftësia për të folur në publik është çështje
praktike.
Do
të jetë e pakëndshme në fillim, por ka vetëm një mënyrë për të kapërcyer atë
siklet – duhet të përvishni mëngët menjëherë.
Pasi
ta keni bërë këtë, pjesa tjetër është një fllad relaksues. Në të vërtetë,
zotërimi i artit oratorik është një përpjekje argëtuese dhe fantastike.
Sigurisht, ka një proces praktik të madh të përfshirë, por, në fund të fundit,
të folurit e suksesshëm varet nga ndjenja e sinqertë dhe një vetbesim në temën
që po prezantoni.
Ky
artikull do t’ju japë një gamë të këshillave praktike – nga mënyra se si të
kapërceni frikën në podium apo skenë deri në atë se si ta komandoni një
audiencë – me të cilën të ndërthurni sinqeritetin dhe besimin tuaj personal.
Gjatë
rrugës, do të mësoni gjithashtu:
–
sesi bashkimi i një audience është njësoj si të ndezësh një zjarr në kamping,
–
pse nuk mund t’i prisni degët e një peme t’i ngjisni trungut të një peme
tjetër,
–
çfarë kanë të përbashkët basketbollistët me folësit publik.
TË
BËHESH I AFTË NË TË FOLURIT PUBLIK ËSHTË ÇËSHTJE PRAKTIKE DHE FRIKA SKENIKE
MUND TË PUSHTOHET.
E
mbani mend se si mësuat të notonit? A shkuat në bibliotekë, për të studiuar një
manual mbi artin e notit dhe më pas, duke u dashuruar me njohuritë e fituara,
me siguri të plotë jeni zhytur në ujin e detit më të afërt?
Me
shumë mundësi jo. Pavarësisht nëse e mbani mend apo jo, keni mësuar të notoni,
duke notuar – dhe ka të ngjarë të keni pirë shumë gëllenjka të bezdisshme uji
apo dhe të mbushni hundët përpara se të ndjeheshit të sigurtë në një pishinë
apo det.
Pse
të ndalemi në prezantimin tuaj në sferën ujore? Epo, zotërimi i artit të të
folurit publik është shumë i ngjashëm me notimin. Mbajtja e fjalimeve është
mënyra e vetme për t’u bërë një orator i aftë. Dhe kjo do të thotë të hidhesh
në një fund të thellë proverbial.
Në
fillim, me siguri do të jeni të mbushur me shqetësime kur qëndroni para një
audiencë. Por mos u shqetëso. Shumë folës të shkëlqyeshëm, që nga William
Gladstone e deri te kleriku amerikan Henry Ward Beecher, kurrë nuk pushuan së
vuajturi nga frika e skenës.
Por
mbajtja e fjalimit nuk është çështja që të bëhet pa patur frikë; është çështje
e zotërimit të frikës suaj. Këtu janë tre mënyra për ta arritur këtë.
E
para është që të dëboni ndjenjat e vetëdijes duke e lënë veten të zhytur në
temën e fjalimit tuaj.
Nëse
jeni përqendruar plotësisht në idenë ose mesazhin që po përpiqeni të
komunikoni, do të ketë pak hapësirë për shqetësime boshe për pamjen tuaj ose
se si audienca ju percepton.
Nënshtrojuni
përmbajtjes së fjalës suaj dhe të gjitha shqetësimet e panevojshme për
vetë-prezantimin do të shuhen.
Dyfish
po aq e rëndësishme është të kesh diçka për të thënë. Shumë folës dështojnë
sepse i afrohen podiumit të papërgatitur. Nëse nuk e keni përgatitur materialin
tuaj dhe nuk keni praktikuar fjalimin tuaj, dyshuesit dhe keqdashësit sigurisht
që do ju sulmojnë minutën që hapni gojën. Për të shmangur këtë, autori
këshillon të mësoni përmendësh të paktën fjalitë e para të fjalës suaj.
Pastaj,
pasi të përgatiteni për sukses, priteni atë. Të presësh suksesin nuk do të
thotë të jesh i vetëkënaqur dhe i vetëpërkëdhelur. Përkundrazi, ruajeni
përulësinë tuaj – jo një përulësi, që i ngjan një servilizëm të shtirur, por
një lloj përulje të sinqertë, një gatishmëri të përjetshme për t’u përmirësuar.
Fjalimet
e tua të para mund të ndjehen sikur po mbyteni – por vazhdoni të praktikoni,
dhe së shpejti do të notosh me shpejtësi.
PËRDORNI
THEKSIN PËR TË MPOSHTUR MONOTONINË
Imagjinoni
se jeni pianist. Pavarësisht nëse jeni duke luajtur këngët tuaja ose kompozimet
e dikujt tjetër, ka mënyra të panumërta për të interpretuar muzikën. Mund të
luani ngadalë ose shpejt, butë ose me zë të lartë; me shpërthime të egra ose me
uniformitet të ngurtë. Me pak fjalë, nuk ka rregulla të përcaktuara sesa shpejt
apo se si duhet të luhet muzika.
E
njëjta gjë mund të thuhet për të folurit në publik. Nuk ka fund numri i
mënyrave për të mbajtur një fjalim me sukses, por së pari, do t’ju duhet të
zotëroni bazat e përcjelljes së fjalimit.
Në
të folur si në muzikë, monotonia është armiku. Imagjinoni të përpiqeni
të luani një koncerto Bach në një piano që ka vetëm një tast. Asnjë
sasi e vendosmërisë ose zgjuarsisë tuaj nuk mund ta ndalonte performancën tuaj
monotone të ishte po aq e shurdhër sa vdekja. Pra, si mund ta shmangni
monotoninë? Epo, duhet të pajisni instrumentin tuaj që flet publikisht me një
varg tastesh të reja.
Sekreti
i parë (intonimi i qëllimshëm) për një fjalim dinamik është theksi.
Theksimi është një çështje për të krahasuar dhe kundërshtuar idetë kryesore të
fjalës suaj, dhe një mënyrë themelore për ta bërë këtë është të përdorni fjalë
të rëndësishme.
Shikoni,
për shembull, fjalitë e mëposhtme: «Fati nuk është çështje rastësore. Është
çështje zgjedhjeje.” Cila do të ishte mënyra më e qartë për të shqiptuar këto
fjali?
Epo,
në vend që ta theksoni secilën fjalë në mënyrë të barabartë, ju e theksoni
fjalën “fati”, pasi është kryefjala e fjalisë së parë. Atëherë duhet të
theksoni fjalën “nuk” për të theksuar mohimin.
Dhe
“rastësore” sigurisht ka nevojë për theks, pasi ju do ta kundërvini atë me
fjalën qendrore të fjalisë tjetër, “zgjedhje”.
Tani,
të theksosh një fjalë nuk do të thotë ta thuash me zë të lartë. Nëse keni qenë
duke folur me zë relativisht të lartë, ju mund ta pëshpëritni me zë të
ulët një fjalë doni ta theksoni, ose nëse keni qenë duke folur me një
zë tenori rezonant, ju mund ta zhurmoni atë me një bas të thellë.
Në
të vërtetë, ndryshimi i intonacionit tuaj është e para nga tre teknikat për të
theksuar idetë kryesore të një fjalimi. E dyta dhe e treta janë
ndryshimi i ritmit dhe pauzat.
Në
të folurën e përditshme, njerëzit flasin më shpejt kur thonë ngjarje
emocionuese dhe më ngadalë kur japin fakte interesante. Dhe ata shpesh bëjnë
pauza për efekt dramatik.
Kështu
që ju mund të bëni një pauzë pak përpara, ose sapo ta keni thënë, një fjalë ose
frazë të rëndësishme. Ose ju mund t’i nxitoni në pjesën e parë, më pak të
rëndësishme të një fjalie dhe pastaj ngadalë shqiptoni fjalët thelbësore,
përfunduese.
Disa
nga tastet e instrumentit tuaj janë tashmë para jush. Se si i luani ato është
një vendim që duhet ta merrni vetë.
AFTËSIA
PËR TË NGJALLUR EMOCIONE TEK DËGJUESIT TUAJ ËSHTË FOKUSI I TË FOLURIT NË PUBLIK
Imagjinoni
dy folës, secili duke mbajtur fjalime kundër skllavërisë në Proklamatën e
Para-Emancipimit Amerikë. I para është një politikan i bardhë, një njeri me një
rekord të fortë të aktivizmit anti-skllavëri. E dyta është një nënë me ngjyrë
në bllokun e ankandit të qënieve njerëzore, një grua që sapo ka parë djalin e
saj të shitet poshtë lumit.
Fjala
e kujt mendoni se do të ishte më prekëse?
Epo,
juria nuk gabon në këtë çështje. Shumë nga fjalimet më të përzemërta të
historisë amerikane u mbajtën nga gra të tilla – nënat me ngjyrë të
skllavëruara që shfaqnin çnjerëzoren e skllavërisë. Këto gra nuk kishin
trajnime në të folur në publik. Por ato posedonin diçka që as studimi dhe as
praktika nuk mund ta japin: forca e ndjenjës.
Ndjenjat
na udhëheqin nëpër jetë. Pse flemë në shtretër të butë ose pimë ujë të ftohtë
në një ditë të nxehtë? Ne nuk përdorim logjikë dhe arsye për të marrë vendime
të tilla; ato thjesht ndjehen gjëja e duhur për të bërë.
Të
gjithë oratorët që aspirojnë duhet ta marrin parasysh këtë fakt. Zgjimi
i ndjenjave të dëgjuesve tuaj, nëse vetëm për një moment, do të bëjë
më shumë për t’i fituar ata më shumë sesa orë të gjata argumentimesh të
zgjuara, e racionale.
Ky
fakt është vërtetuar nga një eksperiment i vogël reklamimi i kryer nga një
orëndreqës në New York. Ai filloi dy fushata reklamuese. E para theksoi shumë
karakteristika të një ore, nga qëndrueshmëria në funksionalitet deri në dizajn.
Reklama tjetër detajoi mënyrat në të cilat mbajtja e orës do të sillte kënaqësi
dhe krenari, siç përkufizohej në moton e fushatës së reklamës: “një orë
për t’u krenuar”.
Nuk
do të çuditemi që fushata e dytë bëri më mirë se e para, duke shitur 10 herë më
shumë orë.
Atëherë,
si mund t’i mbushni fjalët tuaja me ndjenjë?
Ne
nuk duam ta sheqerosim këtë temë: kjo gjë kërkon punë. Kurdoherë që të mbani
një fjalim, duhet të futeni plotësisht në temën e tij. Dhe çfarë do të thotë
kjo, saktësisht?
Epo,
përfytyroni se jeni aktor dhe po flisni përmes karakterit tuaj. Pavarësisht nga
shkaku për të cilin po grindeni ose rolin që po bëni, ju duhet, në një kuptim
të caktuar, të bëheni si ai. Ta zini plotësisht atë në mënyrë që ta veshësh si
një kostum, në mënyrë që të ndjehesh sikur të ka zotëruar si një shpirt.
Shumë
aktorë i ndalojnë të tjerët të flasin me ta disa orë para një shfaqjeje.
Provoni diçka të ngjashme. Nëse jeni në gjendje të shndërroheni dhe ta lejoni
temën tuaj t’ju posedojë me trup e me shpirt, atëherë do të jeni të sigurt për
të frymëzuar interesin dhe emocionin në dëgjuesit tuaj.
GJESTET
TRUPORE MUND TË MËSOHEN, POR ATO DUHET TË BUROJNË NGA NDJENJAT E VËRTETA
Çfarë
do të bëni me pemën? E dini, ajo pema e mollës lakuriq në oborrin e shtëpisë tuaj
me degët e brishta, pa gjethe? Kjo është një zgjidhje e mundshme. Ju mund të
shkoni në garazh, të kapni sharrën tuaj, t’i sharroni degët e lisit në oborrin
e fqinjit, t’i çoni në oborrin tuaj dhe t’i gozhdoni me lavdi në trungun e
mollës tuaj!
Ah,
sikur vështirësitë e kopshtarisë të tejkaloheshin aq lehtë.
Ju
nuk keni për një gisht të gjelbër për të ditur që pamja e jashtme e një peme
varet nga gjendja e saj e brendshme. Duhet vetëm një kapërcim imagjinar për ta
shtrirë atë të vërtetë në artin e gjestit.
Kur
mbani një fjalim, lëvizjet dhe gjestikulimet tuaja duhet të burojnë nga
emocionet e vërteta që përjetoni kur pushtoni temën e fjalës suaj. Gjestet
teatrale, të do të dukeshin aq qesharake sa degët e lisit të gozhduara në një
pemë mollë, nëse nuk do të buronin nga gjendja juaj e brëndshme emocionale.
Pra,
gjesti duhet të jetë rezultati spontan i ndjenjës së vërtetë – por kjo nuk do
të thotë që nuk mund ta praktikoni këtë gjë
Kuptohet,
nuk mund të para-përgatisni çdo gjest që do të shoqërojë fjalimin tuaj. Gjesti
efektiv duhet t’i përshtatet rastit, duke dalë në mënyrë organike dhe spontane
çdo herë që të mbani një fjalim. Nëse keni parë ndonjëherë një folës të
talentuar të mbajë të njëjtën fjalim dy herë, do të keni vërejtur se gjestet
ndryshojnë nga rasti në rast.
Por
spontaniteti nuk siguron cilësi. Në të vërtetë, gjestet organike shpesh janë të
vështira. Pra, për t’i bërë lëvizjet tuaja efektive, përgatituni për secilin
fjalim duke shikuar veten në një pasqyrë. Shënoni gjeste që duken të vështira
ose të panevojshme dhe kalibrojini në përputhje me rrethanat.
Gjesticulacioni
është si shqiptim. Sa më shumë ta praktikoni, aq më pak do të duhet të mendoni
për të. Praktikoni, praktikoni, praktikoni dhe gjestet tuaja do të bëhen të
lehta dhe të natyrshme, duke u shfaqur spontanisht në momentet e sakta.
Për
më tepër, mbani në mend se lëvizjet e shumta e të teprura kanë tendencë t’ju
shkëpusin nga mesazhi i një fjalimi. Bëni më të mirën për të eleminuar të
gjitha gjestet e panevojshme.
Gjithashtu,
sigurohuni që gjestet tuaja të shoqërojnë mesazhin tuaj. Është e pakuptimtë të
thuashë: “Ai shkoi atje”, dhe pastaj, pas një pauzë prej një sekondash, të bësh
me gisht një zotëri që ikën (imagjinar).
Dhe
mbani me, shprehja e fytyrës dhe qëndrimi i trupit janë të dyja një formë
gjestikulimi.
Sigurohuni
që sjellja juaj dhe shprehia e fytyrës tuaj përputhen me frymën e fjalës suaj!
NJË
ZË I MIRË KËRKON SHËNDET TË MIRË
Çfarë
mendoni se kanë të përbashkët basketbollistët me folësit publik? Sigurisht, të
dy duhet të jenë të qetë përpara turmave – por ka diçka tjetër. Ata të dy duhet
të jenë në gjendje të mirë kardiovaskulare!
Pavarësisht
nëse jeni duke hyrë në zonën e rreptësisë kundërshtare apo po përpiqeni ta bëni
veten të dëgjuar në një auditor të madh, vetëm një palë mushkëri të forta mund
t’ju ndihmojnë.
Mushkëritë
e mira janë thelbësore për një zë kumbues dhe të fuqishëm. Në të vërtetë, një
orator i suksesshëm do të praktikonte fjalimet e tij ndërsa vraponte, duke e
detyruar kështu veten të marrë frymë thellë dhe të përmirësojë fuqinë e tij në
mushkëri.
Po
sikur të mos jeni tipi atletik? Epo, kemi një ushtrim të lehtë që do t’ju
ndihmojë mushkëritë dhe do t’ju trajnojë të merrni frymë duke përdorur
diafragmën tuaj, e cila është mënyra më e mirë për të marrë më shumë ajër.
Qëndroni
me duar në bel. Tani, duke mbajtur duart tuaja në vend, përpiquni të prekni
gishtat e njërës dorë me gishtat e tjetrës, duke nxjerrë kështu të gjithë ajrin
nga mushkëritë tuaja. Thithni ajër thellë në stomakun tuaj pa ngritur supet.
Përsëriteni.
Por
aftësia e mushkërive nuk është kriteri i vetëm për një zë të fortë. Relaksimi
është po aq i rëndësishëm. Nëse dëshironi që zëri juaj të kumbojë nëpër një
dhomë, fyti juaj duhet të jetë i hapur, e që fyti të jetë i hapur, muskujt e
qafës duhet të jenë të relaksuar. Ka disa ushtrime të thjeshta që do t’ju
trajnojnë të shkarkoni tensionin e padobishëm.
Me
funksionimin e belit sikur të ishte pikë fikse, rrotullojeni pjesën e sipër të
trupit tuaj në qarqe horizontale. Ndërsa veproni kështu, relaksohuni në qafë,
duke e lënë kokën të bie përpara. Kjo do të ndihmojë fytin tuaj të hapet dhe të
pushojë.
Për
të rritur hapjen e fytit tuaj, pretendoni se po ju hapet goja për gjumë. Do të
vini re se, fyti juaj hapet natyrshëm. Tani, në vend që të përmbyllni gojën,
përpiquni të flisni. Kjo duhet të rezultojë në vëllim të rritur dhe të pasur të
tonaliteti vokal.
Fuqia
përcjellës vokale nuk arrihet vetëm përmes volumit; është gjithashtu çështje e
vendosjes.
Njerëzit
në pjesën e prapme të një teatri nuk do ta kenë problem të dëgjojnë kërcitjen e
një copë letre të shkrirë në skenë, megjithëse nuk është aspak një tingull
bubullues. Ju mund ta bëni edhe një pëshpëritje të dëgjueshme për të gjithë
nëse vendosni zërin tuaj si duhet.
Mënyra
për ta bërë këtë është ta shtyni ajrin përpara.
Praktikoni
këtë duke e mbajtur dorën para fytyrës dhe duke thënë me forcë fjalë të tilla
si “përplasje”, “dash”, “rrotullimë” dhe “gumëzhitje”. Bëni këtë derisa të mund
të ndjeni fjalë për fjalë ngjeshjet e ajrit që ju godasin dorën.
BASHKOJENI
AUDIENCËN TUAJ PËR TË RRITUR NDIKIMIN E FJALIMIT TUAJ
Ah,
ajër i pastër! Gjethe që fëshfërijnë! Qielli i natës me yjet e shpërndarë! Ju
jeni duke bërë kamping, dhe gjithçka që ju nevojitet tani është të bëni një
zjarr dhe të piqni disa salçiçe. Ju grumbulloni disa shkopinj të thatë të
këndshëm, i hidhni ato në mënyrë të rastësishme, ndizni një shkop dhe e
vendosni atë në pjesën më të afërt me të tjerët.
Nëse
keni ndonjë njohuri nga kamping-u, do ta keni vërejtur tashmë një gabim kritik
në këtë koreografi zjarri. Vendosja juaj e shkopit është e gjitha e gabuar.
Nëse dëshironi të arrini një flakë zemër-ngrohëse, do të duhet ta vendosni
shkopin tuaj mbi një grumbull, në mënyrë që flaka të kalojë nga një në tjetrin.
Le
të themi se një folës është një shkop dhe ndikimi i fjalës së tij është flaka.
Nëse ai do të donte të ndizej e të ngrohte zemrat dhe mendjet e dëgjuesve të
saj, si do të dëshironte ta rregullonte audiencën e tij?
Duke
i lënë metaforat mënjanë për një moment, le të shohim përse vendosja e
anëtarëve të audiencës afër njëri tjetrit mund të rrisë ndikimin e fjalës suaj.
Nëse
rregulloni audiencën në mënyrë që të grumbullohet në një masë të dendur, mund
ta shndërroni atë në një turmë. Një turmë nuk është gjë tjetër veçse një turmë
paqësore, dhe turmat, siç e vuri në dukje dikur mendimtari social i shekullit
XIX John Ruskin, janë të prirura të “mendojnë me infektim”. Me fjalë të tjera,
nëse mund ta shndërroni audiencën tuaj në një turmë, mendimi juaj do të kap “si
epidemi”.
Përveç
kësaj strategjie të parë për krijimin e turmës, ju gjithashtu mund të bashkoni
dëgjuesit individualë duke i mbledhur ata rreth shqetësimeve të zakonshme.
Flisni për nevojat dhe frikërat e tyre, aspiratave dhe ndjenjave të tyre. Pasi
të kuptojnë individualisht se preokupimet e tyre ndahen nga anëtarët e tjerë të
audiencës, ata do të bashkohen në një turmë.
Por
mbase dyshoni se turmat janë me të vërtetë të ndikueshme nga një epidemi
mendimesh? Epo, a keni shkuar ndonjëherë në një koncert dhe e keni pasur këtë
përvojë – muzika pushon, dikush fillon të bërtasë dhe pastaj, brenda sekondave,
të gjithë shpërthejnë në duartrokitje të plota, edhe pse heshtja ishte vetëm
një pushim mes lëvizjeve?
Ji
Epidemik.
Ose
le të marrim një fletë nga libri i historisë: shumë qeveri autokratike, siç
janë Sovjetikët, njohën fuqinë e mentalitetit të turmës dhe ndaluan qytetarët
të mblidheshin në hapësira publike.
Pse?
Frika nga bashkimi epidemik i ideve.
Këto
qeveri shqetësoheshin që ndjenjat anti-autoritare do të zgjoheshin dhe
përhapeshin si një epidemi nga menja në menje.
Pasi
të keni ushtruar aftësinë për të krijuar një turmë, mesazhi juaj publik do të
fillojë të përhapet si – për t’u rikthyer tek metafora jonë – zjarri në turrë.
FORCONI
FUQINË TUAJ TË ARGUMENTIMIT DUKE I TESTUAR ARGUMENTET TUAJA
Dikur
ishte një mbret që donte të sundonte botën. Dhe ai kishte një aftësi të
mrekullueshme: ai mund të ndërtonte kështjella të padepërtueshme. Por ky mbret
gjithashtu pati një dështim fatal: ai ishte i paaftë të rrëzonte fortifikimet e
armiqve të tij.
Ndërtimi
i një argumenti të pakundërshtueshëm nuk do t’ju çojë askund nëse nuk jeni në
gjendje të hedhni poshtë argumentet që mund të përdoren kundër jush. Në të
vërtetë, nëse nuk mund t’i rrëzoni kundërargumentet e kundërshtuesve të
mundshëm, pohimet e tyre do të jenë, aq të palëkundshme sa tuajat.
Nëse
dëshiron të jeni një folës i efektshëm, duhet të jeni në gjendje të krijoni
argumente dhe t’i mbroni ato. Sepse, herët a vonë, çdo mbajtës i fjalimeve do
të gjejë që pikëpamjet e tij të kundërshtohen.
Ne
do t’ju shpjegojmë se si të ndërtohen dhe rrëzohen argumentet në një mënyrë
interesante. Në vend që të përshkruajmë një listë me çfarë duhet të bëni e
çfarë jo, kemi siguruar një listë me pyetje të dobishme.
Çdo
argument ka katër pjesë: pyetja nën diskutim, provat, arsyetimi dhe hipotezat.
Më poshtë janë tetë pyetje – dy për secilën pjesë – që do t’ju ndihmojnë të
testoni çdo argument.
Për
pyetjen në diskutim, së pari pyesni nëse është shprehur në terma të qartë. Kjo
nënkupton që të gjitha fjalët kyçe të nënkuptojnë të njëjtën gjë për secilën
palë. Për shembull, nëse një kundërshtar përdor fjalën “xhentëllmen”,
sigurohuni që përkufizimi i saj të jetë i njëjtë me tuajin.
Së
dyti, kuptoni nëse është shprehur në mënyrë të drejtë. Ndoshta ka shumë pak
informacion – ose ndoshta formulimi i argumentit përmban një kurth.
Për
provat e argumentit, së pari pyesni se cilët ekspertë po citohen. A janë ato të
paanshme?
Çfarë
i bën ata një ekspert, pra, nga buron ekspertiza e tyre? A janë mendimet e tyre
të qarta, të besueshme dhe të paanshme? Së dyti, pyetni cilat fakte po
përmenden. A mjaftojnë? A e mbështesin apo kundërshtojnë njëri-tjetrin këto
fakte të paraqitura? A konfirmohen apo hanë diskutim?
Për
arsyetimin e argumentit, së pari pyesni nëse faktet e paraqitura mund të mbështesin
një përfundim të ndryshëm nga ai që ofrohet. Së dyti, pyesni nëse të gjitha
kundërargumentet janë treguar relativisht të dobëta.
Dhe
për hipotezat, këto janë dy pyetje të dobishme: së pari, a jeni gabim për non
sequitur – d.m.th., duke ofruar një përfundim argumentues që nuk vjen nga
provat? Dhe, së dyti, a janë harmonizuar të gjitha provat tuaja me njëra
tjetren?
PËRDORNI
IMAGJINATËN NË AVANTAZHIN TUAJ KUR FLISNI NË PUBLIK
Argumenti
është themeli mbi të cilin ndërtohen të gjitha fjalimet bindëse. Por nëse një
fjalim është thjesht një zinxhir i lidhjeve logjike, ai do t’i mungojë
shkëlqimi dhe energjia. Do të jetë i guximshëm, pa dyshim – por kush do të
dëshironte ta dëgjonte? Do mërziteshin të gjithë duke dëgjuar gjëra abstrakte
pa pushim.
Kjo
është arsyeja pse ju duhet të përdorni fuqinë e imagjinatës para se të afroheni
në platformën e të folurit publik.
Mënyra
e parë për ta bërë këtë është të përdorësh gjuhë figurative. Mundësia më e mirë
është të ndezni imagjinatat e dëgjuesve tuaj me një histori. Ju tashmë jeni
dëshmitar sesi pak mësipër gjatë leximit ne vetë përdorëm metaforën e zjarrit
për të të shpjeguar sesi ta bashkoni audiencën tuaj.
MËNYRA
TJETËR PËR TË PËRDORUR IMAGJINATËN TUAJ ËSHTË TA PIKTURONI ME SYRIN E MENDJEN
FJALIMIN QË DO TË MBANI
Me
fjalë të tjera, para se të mbani një fjalim, ju duhet të krijoni imazhe mendore
se si do të shkojë ai fjalim. Kjo përfshin “imazhin” e audiencës tuaj.
Imagjinoni turmën me të cilën do të flisni, si dhe reagimet e tyre, pozitive
dhe negative. Këto të dyja do të zvogëlojë ankthin dhe do t’ju përgatisin për
gabime të mundshme.
Tani,
me audiencën tuaj të vendosur para syrit tuaj të mendjes, përcillni fjalimin
tuaj.
Imagjinoni
se çfarë do të thoni, si mund ta thoni atë dhe cilat gjeste mund të përdorni. Nëse
mund ta fotografoni në imazhe, do të keni më pak të ngjarë të harroni diçka dhe
më shumë të ngjarë të bëni një përcjelljes bindëse.
Imazhet
janë shtylla kurrizore e poezisë. Ajo që e harrojnë folësit publik është se ata
gjithashtu janë një lloj poeti. Fjalimet e tua do të jenë të spikatura nëse do
ta kini gjithnjë parasysh këtë dhe lejoni që ato të shpaloset në imazhe.
Mesazhi
kryesor i këtij artikulli:
Ka
vetëm një mënyrë për t’u bërë një folës publik efektiv: praktikë, praktikë,
praktikë. Thënë kjo, ka teknika që do t’ju ndihmojnë të keni sukses. Për
fillestarët, shmangni monotoninë duke përdorur në mënyrë efektive theksin,
gjestet tuaja të burojnë nga ndjenja e sinqertë, ta ktheni audiencën tuaj në
një turmë dhe të përmirësoni zërin tuaj duke marrë parasysh shëndetin tuaj
kardiovaskular. Më në fund, mbroni argumentet dhe rrëzojini ato të kritikëve
tuaj dhe përdorni imazhe mendore si për t’u përgatitur ashtu edhe për të
ndërtuar fjalimet tuaja.
Këshillë
për t’u zbatur që nga ky moment: Pasuroni fjalorin tuaj.
Fjalimet
tuaja do të jenë dukshëm më efektive nëse keni një fjalor të madh. Një përdorim
i larmishëm i gjuhës është mënyra e vetme për t’i komunikuar me forcë idetë.
Tani, nëse me të vërtetë dëshironi të zgjeroni fjalorin tuaj, duhet të përdorni
fjalë të reja. Kështu që nesër në mëngjes duhet të zgjohesh me një fjalor të
gjuhës shqipe tek koka e krevatit, dhe përpara se të hapësh ajfonin pasurohu me
5 fjalë të reja shqip, çdo ditë.
