Aktgjykimet e anuluara, lëndë të kthyera, seanca pesë vjeçare gjyqësore, dënime të ulura me burg janë rezultati i lëndëve që lidhen me aferën masive të përgjimit për mbi 20,000 njerëz. PSP më pas ngriti 17 aktakuza kundër 94 personave, ndërsa dënim me burg sot vuajnë vetëm dhjetëra, e disa jetojnë në azil.
Ish -kryetari i Manastir, Vladimir Taleski, është zyrtari i fundit që kalon pragun e burgut në Departamentin e Burgjeve Prilep këtë vit. Ai filloi dënimin më 10 janar me gjykimin përfundimtar në rastin “Transporter” për prokurimin e paligjshëm të transportit të studentëve. Kjo ishte një nga rastet “T” të ish PSP-së, e cila u formua në 2015, pas aferës më të madhe ndonjëherë për përgjimin masiv të paligjshëm, transmeton Zhurnal.
Ish-kryetari i Manastirit ka qenë nën arrest shtëpiak për tre vjet, dhe katër të tjerë mbeten në burg për vuajtjen e dënimit të tij. Apelacioni këtë vit uli dënimin me burg nga tetë në shtatë vjet. Ish -Sekretari i Komunës së Manastirit, Slobodan Bonçanovski, u dënua gjithashtu për të njëjtin rast, apeli i të cilit gjithashtu uli dënimin me burg në pesë e gjysmë. Ai ka edhe dy vjet dhe nëntë muaj për të vuajtur dënimin.
Jankuloska deri vitin e ardhshëm del në liri, nëse nuk ka gjykim të ri natyrisht.
Në Idrizovë filloi dënimin me burg dhe ish -ministrja e brendshme Gordana Jankulovska, e cila u dënua për çështjen “tanku”, për blerjen e Mercedesit ekskluziv të blinduar. Ajo ka qenë në burg që nga viti 2020 pasi Apeli uli dënimin me burg nga 6, në katër vjet. Kjo do të thotë që viti i ardhshëm është viti i fundit i saj në burg. Por ekziston një rast tjetër i “Target Fortesa” e cila, pas vendimit të fundit të Apelit për të hequr aktgjykimin, do të duhet të fillojë që nga fillimi në Gjykatën Penale të Shkupit. Ky rast i referohet posaçërisht përgjimit, si dhe shkatërrimit të paligjshëm të pajisjeve të përgjimit.
Jankuloska u ankua se ajo ishte viktimë e përgjimit, jo se ajo ishte pjesë e organizatorëve të këtij krimi. Me të të akuzuar në lëndën ishin edhe shefi i DSK-së, Sasho Mijallkov, i cili i shpëtoi dënimit me burg prej 12 viteve pasi u shfuqizua aktvendimi.
Mijallkov në bujtje në Strugë
Mijalkov aktualisht po vuan një dënim me burg tre -vjeçar, por jo në Idrizovë, por në burgun e llojit të hapur. Arsyeja për këtë është ndryshimi i adresës së vendbanimit të Mijalkov, nga Shkupi në Strugë.
Mijallkov duhet të vuajë vetëm tre nga dënimi me 20 vjeç me burg deri më tani, sepse vitin e kaluar u dakordua me Prokurorinë dhe pranoi fajin vetëm për rastin “Perandoria” ku së bashku me biznesmenin Jordan Kamçev u dënuan për mashtrim dhe larje të parave, si dhe keqpërdorim të detyrës zyrtare.
Kamçev doli nga burgu
Pasi u pajtua me zyrën e prokurorit të krimit të organizuar, Mijallkov i pagoi 6 milion euro shtetit, ndërsa Kamçev duheshte të kthejë 5,2 milion euro në buxhet. Kamçev i cili me marrëveshjen mori një vit burg doli nga burgu i Strugës në nëntor, pasi vuajti vetëm 14 muaj nga dy vitet që nevojiteshin, e të cilat dolën nga aktvendimi për lëndën “Parcelat në Vodno”
Në këtë lëndë Kamçev u dënua për të ashtuquajturën “Skemën Belize” ku së bashku me Mijallkov, kumbarin e Gruevskit, Risto Novaëevski, Nenad Josifoviq i kanë ndihmuar Gruevskit të lëshojë në përdorim 1,3 milion euro para joligjore të fituara nga partia për blerjen e parcelave në Vodno dhe disa banesa.
Mijallkov u dënua edhe për blerjen joligjore të pajisjeve për përgjim e njohur si “Trezor”, por përshkak se nuk u ka qenë e qartë aktvendimi gjykatësve nga Apeli, ky aktvendim “u hodh poshtë” dhe u kthye nga fillimi në gjykatën penale.
Ra “regjimi i Gjokos”
I pari i cili filloi me vuajtje të dënimit me burg është ish zv.ministri i punëve të brendshme, Gjoko Popovski. Ai ishte i pari i cili u dënua për blerjen e Mercedesit, e më pas edhe për blerjen joligjore të 300 veturave për policinë. Në rrjetet sociale njerëzit talleshin se nëse për pesë vite nga procese gjyqësore vetëm ai është fajtori për gjitha ngjarjet në shtet, atëherë me ndryshimin e qeverisë do të thotë se ra “regjimi i Gjokos”.
Atij Apelacioni ia uli dënimin me burg nga nëntë vite në pesë vite burg me çka me dy dënimet, gjithsej duhet të vuajë 8 vite e gjysmë burg. Popovski në Idrizovë ka hyrë në vitin 2019, së bashku me Sead Koçanin, biznesmeni i cili mori dënim me burg prej 4 viteve e tetë muajve për tenderin joligjor në vitin 2011.
Koçan duhet në fillim të vitit të ardhshëm të del në liri.
Konfiskimi i pasurisë së tij ngeci në procedurat në falimentim, por edhe me ndryshimin e tre funksionarëve qeveritar, shefja e Prokurorisë për krim të organizuar Villma Ruskovska, drejtori i policisë finansiare Arafat Muaremi dhe avokatin shtetëror, Fehmi Stafa.
Apeli me muaj ka ruajtur lëndë
Pas shlyerjes së vendimeve për “Target Fortesa” dhe “Trezor”, vëmendja e publikut u kthye tek Apeli, ku nga auditimi i Këshillit Gjyqësor rezultoi se lëndët mbaheshin në sirtar prej muajsh. Sipas raportit të Këshillit Gjyqësor, përveç këtyre dy çështjeve, gjyqtarët e apelit kanë mbajtur në sirtarin e tyre për tre vjet edhe çështjen “Transporti”. Me këtë u mundësua zgjatja e vlefshmërisë së dënimit të aktorit dhe kryetarit Talevski, i cili në atë kohë merrte pagë nga Teatri derisa ishte në arrest shtëpiak, transmeton Zhurnal.
Rastet që rezultuan nga afera e përgjimeve të paligjshme në Gjykatën e Shkupit kanë hyrë në vitin 2017 dhe një pjesë e madhe e tyre janë ende në vazhdim. Sipas të dhënave të organizatës joqeveritare “Të gjithë për një gjykim të drejtë”, gjysma e tyre janë kthyer të paktën një herë nga fillimi. Arsyet më të zakonshme për këtë ishin afatet ligjore të skaduara për caktimin e seancave dëgjimore ose ndryshimin e gjyqtarëve të jurisë.
Gjysma e çështjeve u kthyen për rigjykim
Për shkak se një gjykatës porot mbushi 60vjet, rasti më i madh dhe i parë i PSP-së “Titanik” me 21 të akuzuar, “Talir” për financimin e VMRO-DPMNE-së me pastrimin e parave të përfituara ilegalisht, dhe “Tenderët” u kthyen në fillim.
Statistikat e Koalicionit “Të gjithë për një gjykim të drejtë” tregojnë se rreth gjysma e seancave të shtyra janë për shkak të mbrojtjes, më së shumti për shkak se nuk kanë ardhur të akuzuarit, avokati, apo kanë pasur kërkesë në gjykatë.
“Titanik 2” do të vjetërsohet derisa Apeli të mer vendim.
Për shembull, kanë kaluar pesë vjet e gjysmë që nga hyrja në gjykatë e akuzës për mashtrim zgjedhor me emrin “Titanik 2”. Apelacioni në vitin 2019 e anuloi vendimin dhe çështja filloi sërish në vitin 2020. Gjykata ka dhënë edhe një herë të njëjtin vendim për këtë çështje, si në mars 2019, me dënime me burg pothuajse përgjysmuar.
Vendimi ka ardhur në janar të vitit 2023, por derisa Apeli të vendos për herë të dytë për ankesën e mbrojtjes, ka mundësi që gjyqtarët të kenë para tyre një çështje të vjetëruar. Me këtë Mijalkov dhe bashkëpunëtorët Menduh Thaçi, lideri i PDSH-së dhe ish anëtarët e KSHZ-së, Bedredin Ibraimi, Vlatko Sajkovski, Sasho Srcev dhe Anita Stefanovska mund të shpëtohen nga dënimi me dy vjet burg.
Që nga fillimi i vitit në gjykatë janë mbajtur 10 seanca, me paraqitjen e provave materiale dhe pyetjen e dëshmitarëve, që do të thotë se proceset gjyqësore kanë arritur në gjysmë të rrugës.
Fjala është për rastet “Total” – në të cilin ish-redaktori i Sitel-it Dragan Pavlovic Latas akuzohet për evazion fiskal, “I fuqishmi” – kundër deputetit të VMRO-DPMNE-së Antonijo Milloshoski dhe “Tarifa” kundër punonjësve të ELEM-it për dëmshpërblim të gjysmë milioni euro. Këto janë disa nga lëndët që kanë nisur që në fillim.
Gruevski në azil ndërsa Kançeska për herë të pestë pret gjykim
Në mesin e tyre është shembulli i rastit “Trajektorja” për autostradat kineze e cila filloi në vitin 2017 dhe është me vetëm tre të akuzuar, sepse Nikolla Gruevski ka ikur dhe nuk ” e ka nijet” të përfundojë. Në ndërkohë, Gruevskit i është vjetërsuar vepra. Ai i lexon aktgjykimet për rastet e tij nga mediat, pasi në nëntor të 2018 u arratis nga vendi dhe mori azil në Hungari.
Jashtë territorit të Maqedonisë, dy zyrtarët e inteligjencës Goran Grujevski dhe Nikolla Boshkovski kanë ikur nga vendi dhe kanë qenë pjesë e DSK-së dhe rasteve të përgjimeve të paligjshme.
Ish-ministrja e Kulturës Elizabeta Kançeska Mileska dje sërish u ul në ulësen e të akuzuarve në Gjykatën Penale të Shkupit pasi rasti “Tenderët” u kthye në fillim për të pestën herë. Më 13 mars 2018 u dhanë fjalët hyrëse të rastit, por edhe pas saktësisht pesë vitesh nuk ka një vendim të shkallës së parë, por gjykimi vazhdimisht po fillon nga e para.//Zhurnal (Përshtatur nga REL)
