Në Europë po zhvillohej luftë. Kështu është sot – dhe kështu ka qenë 25 vjet më parë, kur filluan luftimet në Kosovë. Në atë kohë, gjithashtu, mijëra njerëz u larguan jashtë vendit për t’i shpëtuar dhunës. Prej atëherë Naim Bajrami jeton në Schverin.
Verë 1998: Situlisht të përshkallëzohen luftimet.
“Unë u arratisa në Zvicër. Por zviceranët donin të më kthenin në Kosovë. Nuk dija ku të shkoja. Nuk kisha familje e as miq. Thjesht doja të ikja”, kujton Naim Bajrami.
ata në Kosovë vazhdon të përkeqësohet. Lajmet nga atëherë tingëllojnë njësoj si sot – edhe nëse protagonistët janë të ndryshëm. Tanket serbe qëllojnë fshatrat shqiptare. Dhjetëra mijëra refugjatë udhëtojnë me pak më shumë se rrobat e tyre. Naim Bajrami largohet nga Kosova pak para se rea
Pa perspektivë në shtëpinë e refugjatëve
Naimi vjen në një strehimore refugjatësh në ëismar dhe ndan dhomën me refugjatët e tjerë. Fillimisht ai mendon se do të jetë vetëm për një kohë të shkurtër para se të qetësohet situata në Kosovë. Por ai qëndroi në strehimore për më shumë se pesë vjet – pa leje qëndrimi afatgjatë, pa kurs gjuhe dhe pa leje për të punuar.
“Pesë vjet vetëm duke fjetur, duke shëtitur, duke pirë kafe dhe më pas duke u kthyer në shtëpi – vuaja nga kjo situatë. Por nuk kishe zgjidhje tjetër, megjithëse doje dhe gjithmonë përpiqeshe. Thjesht nuk ishte e mundur në atë kohë“, thotë Naimi.
Leje pune vetem pas shume vitesh
Statusi i banimit i Naimit nuk ndryshoi për një kohë të gjatër. Një koalicion i NATO-s me pjesëmarrjen e Gjermanisë sulmon caqet serbe në Kosovë dhe Serbi. Por situata atje vetëm sa po qetësohet dalëngadalë. Kosova shpalli pavarësinë e saj vetëm në vitin 2008. Deri më sot, një forcë sigurie e NATO-s është e vendosur në vend. Për Naimin, kthimi nuk është një opsion për një kohë të gjatë.
Më në fund vendos të qëndrojë në Gjermani: Takon një grua, martohet dhe nga viti 2006 më në fund lejohet të punojë legalisht. Në vitin 2011 ai themeloi kompaninë e tij në Schëerin – për ndërtim me punime të thata. “Bëjmë vetëm punë të brendshme, rinovime. Fillova si shumë i vogël. Tani jemi një kompani relativisht e madhe me 32 punëtorë. Nuk ishte e lehtë për ne. Por unë jam një person që nuk dorëzohem kurrë”.
Zemra ende i rrah për Kosovën
Biznesi tani po i ecën mirë, thotë ai. Edhe nëse ndonjëherë ka përshtypjen se nuk po merr porosi sepse kompania me emrin e tij nuk ka një emër gjerman. Schëerin është shtëpia e fëmijëve të tij sot, por është ndryshe për të. “Ndihem mirë këtu. Kam ndërtuar diçka këtu. Por zemra ime është më shumë në Kosovë. Në një moment do të jetë hapi që do të them: Do të kthehem. Por jo për një vit, jo për pesë vite, ndoshta në pension”.
Ai tashmë shkon në Kosovë sa herë që mundet. Kryesisht drejt kryeqytetit Prishtinë. Së shpejti ai do të jetë përsëri në rrugën e tij.
