KOMENT – Inteligjenca artificiale, aleatja e Izraelit për të gjurmuar Hamasin

by admin
Spread the love

TEL AVIV, 10 shkurt /ATSH-AFP/ –  Ushtria izraelite përdori, për herë të parë në ofensivën e saj në Gaza, një teknologji të re ushtarake të bazuar në inteligjencën artificiale (IA), të cilën e përdor në veçanti për të penguar sulmet dhe për të identifikuar hapësirat nëntokësore të Hamasit.

Ajo aludoi për këtë që muajin e kaluar, kur zëdhënësi i saj, Daniel Hagari, tha se forcat izraelite po vepronin “njëkohësisht mbi dhe nën tokë”.

”IA e ndihmon atë në veçanti për të hartuar rrjetin e gjerë të tuneleve të Hamasit në Gaza”, tha një zyrtar i lartë izraelit i mbrojtjes.

Këto mjete të reja janë një shpresë e mirëpritur për industrinë izraelite të teknologjisë e cila po vuan pasojat e luftës.

Në vitin 2022, sektori përfaqësonte 18% të PBB-së. Por që nga fillimi i luftës më 7 tetor, rreth 8% e fuqisë punëtore të saj është mobilizuar për të luftuar.

”Lufta në Gaza në përgjithësi sjell kërcënime, por edhe mundësi për të testuar teknologjitë në zhvillim në terren”, vëren Avi Hasson, drejtor menaxhues i Startup Nation Central, një inkubator teknologjik izraelit.

“Në fushën e betejës dhe në spitale, disa nga teknologjitë e përdorura në këtë luftë nuk janë përdorur kurrë më parë”, thotë ai.

”Por, ato nuk penguan dhjetëra mijëra civilë të vdisnin në Gaza”, thekson Mary Wareham, eksperte e armëve në OJQ-në ”Human Rights Watch”.

Dhjetorin e kaluar, më shumë se 150 vende mbështetën një rezolutë të OKB-së që identifikonte sfidat dhe shqetësimet serioze në teknologjitë e reja ushtarake, duke përfshirë inteligjencën artificiale dhe autonominë në sistemet e armëve.

– Gjurmues droni –

Lufta u shkaktua më 7 tetor nga një sulm ndaj Izraelit nga komandot e Hamasit nga Rripi i Gazës, të cilin lëvizja islamike palestineze e kishte kontrolluar që nga viti 2007. Ajo la më shumë se 1 160 të vdekur, shumica e tyre civilë të vrarë në të njëjtën ditë.

Si hakmarrje, ushtria izraelite nisi një ofensivë të gjerë në Gaza, e cila ka lënë gati 28 000 të vdekur deri më sot, shumica dërrmuese e tyre gra, fëmijë dhe adoleshentë, sipas Hamasit.

>

Ashtu si shumë konflikte të tjera moderne, kjo luftë u shënua nga përhapja e dronëve të lirë, të cilët i lehtësuan sulmet ajrore.

Hamasi ka përdorur shumë prej tyre, duke përfshirë më 7 tetor për të hedhur eksplozivë.

Izraeli, sistemi i të cilit ”Iron Dome” intercepton raketa dhe raketa, i është drejtuar teknologjisë së re për t’i rrëzuar ata, një pamje optike e aktivizuar me IA, e bërë nga startup-i izraelit ”Smart Shooter” dhe i vendosur mbi pushkë ose mitralozë.

“I ndihmon forcat tona të përgjojnë dronët sepse e bën çdo ushtar të zakonshëm, madje edhe të verbër, një snajper”, tha zyrtari i lartë i mbrojtjes.

– Dronë nën tokë – 

Inteligjenca artificiale përdoret gjithashtu për një nga prioritetet e planit izraelit për të “asgjësuar” Hamasin, hartimin e tuneleve të panumërta ku, sipas Izraelit, luftëtarët e lëvizjes palestineze fshihen dhe mbajnë pengje.

Një rrjet nëntokësor kaq i gjerë saqë ushtria izraelite e quan “metroja e Gazës”.

Të paktën 1 300 tunele që kalojnë mbi 500 kilometra, sipas një studimi të fundit nga akademia ushtarake amerikane në West Point.

Për t’i hartuar ato, Izraeli përdor dronë të pajisur me IA që mund të shkojnë nën tokë, duke përfshirë një model të bërë nga startup-i izraelit ”Robotican”, i mbyllur në një kuti robotike.

Përdoret në Gaza “për të depërtuar në tunele dhe për të parë aq sa lejojnë komunikimet”, sipas zyrtarit të lartë të mbrojtjes.

”Para luftës, teknologjia nuk i lejonte dronët të vepronin nën tokë për shkak të problemeve të transmetimit të imazhit”, shton ai.

Ndërsa konflikti ngre shumë pyetje në lidhje me respektimin e të drejtave të njeriut, ai gjithashtu ka përforcuar statusin e Izraelit si një lider botëror në prodhimin e sistemeve të avancuara të mbrojtjes.

”Wall Street Journal” raportoi muajin e kaluar se SHBA, aleatja kryesore e Izraelit dhe që i ofron atij miliarda dollarë ndihmë ushtarake çdo vit, po trajnonte ushtarët e saj për të rrëzuar dronët duke përdorur teknologjinë ”Smart”./ a.jor.

Në bazë të nenit 4 të ligjit ”Për funksionimin e Agjencisë Telegrafike Shqiptare”, ndalohet kopjimi, riprodhimi dhe publikimi i informacionit pa cituar burimin e tij.

You may also like