LONDËR, 2 tetor /ATSH-DPA/ – Çmimet e naftës janë rritur pasi Irani lëshoi një breshëri raketash drejt Izraelit duke e çuar Lindjen e Mesme më pranë një lufte rajonale, që mund të ndikojë në furnizimet globale të energjisë.
Kontratat e së ardhmes për naftën e papërpunuar Brent, standardi ndërkombëtar, u rritën sot me më shumë se 3%, në 75,75 dollarë për fuçi, pas kërcimeve të ngjashme në fillim të javës.
Përshkallëzimi ka çuar në paralajmërime se eksportet e energjisë mund të ndërpriten nëse dhuna në rajon vazhdon të zgjerohet.
Infrastruktura energjetike në Lindjen e Mesme përbën rreth një të tretën e prodhimit global të naftës.
Përveç të qenit një nga 10 eksportuesit kryesorë globalë të naftës, Irani kufizohet gjithashtu me ngushticën e Hormuzit, një zonë përmes së cilës Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Katari dhe Kuvajti gjithashtu eksportojnë naftë dhe gaz.
Susannah Streeter, drejtuese e parasë dhe tregjeve në ”Hargreaves Lansdown”, tha se shqetësimet aktualisht po “zbuten nga pritshmëritë që Arabia Saudite do t’i hapë rubinetat më plotësisht dhe do të ulë kërkesën nga Kina”.
Megjithatë, ajo shtoi se rritja e çmimeve “ka të ngjarë të vazhdojë ndërkohë që mbretëron pasiguria se sa larg do të përhapet konflikti”.
Sulmet me raketa erdhën pasi Izraeli tha se kishte filluar inkursione të kufizuara tokësore në Liban, duke synuar milicinë e Hezbollahut që mbështetet nga Irani.
Izraeli ka thënë se ka kapur shumicën e raketave, por kryeministri Benjamin Netanyahu u zotua dje se do të hakmerret.
Ai tha se ”Irani bëri një gabim të madh sonte dhe do të paguajë për të”.
Një komandant iranian kërcënoi gjithashtu më shumë sulme në infrastrukturë nëse hakmarrja izraelite shtrihet në territorin e Iranit.
Rritja e çmimeve të naftës ka shtyrë gjithashtu aksionet e gjigantëve të energjisë BP dhe ”Shell” këtë javë, ndërsa gjiganti i mbrojtjes ”BAE Systems” gjithashtu pa një rritje të aksioneve këtë javë.
Joshua Mahony, analisti kryesor i tregut në ”Scope Markets”, tha se ”nuk është çudi, FTSE 100 i përqendruar shumë te mallrat ka shijuar përfitimet e rritjes së çmimeve të naftës, me ‘Shell’ dhe BP që të dyja janë duke u rritur në pritje të një konflikti të mundshëm që mund të ndikojë në prodhim dhe tranziti i naftës në rajon”.
Megjithatë, çmimet mbeten shumë nën nivelin e 92 dollarëve për fuçi që u pa gati një vit më parë, kur Hamasi sulmoi Izraelin më 7 tetor, duke shkaktuar 12 muaj konflikt.
Mark Haefele, shefi i investimeve në ”UBS Global Wealth Management”, tha se ”rasti bazë i bankës është se konflikti ndalon përpara një lufte gjithëpërfshirëse midis Izraelit dhe Iranit, duke përfshirë aleatët e tyre përkatës”./ a.jor.
